GÜNLÜK HAYAT TA KULLANILAN DEYİMLER Tazlar’dan derlediklerimiz tabiki |
|
AĞZI AÇIK AYRAN DELİSİ | Kendi halinde etrafı ile ilgilenmeyen, dalgın olarak bir yere sabit bakan kimselere söylenir. |
AĞZINI YANIŞLAMAK | Konuşan birisinin taklidini yapmak onun söylediklerinin aynısını söylemeye çalışmak. |
AĞZINI YAYNIKDIRMAK | Ağzını açıp saf saf bakmak. |
ALLAH YARLIĞASING | Allah korusun anlamında söylenen söz |
ANA GAVUR ANA | Vay anasına vay, manasında kullanılan söz. |
APBAN APBAN YÖRÜMEK | Nereye bastığına dikkat etmeden aceleci ve büyük adımlarla yürümek. |
ARI OĞUL VERİ GİBİ | Fırtınalı bir şekilde yoğun kar yağışı.(köye bi gar yağdı emme baya arı oğul veri gibiydi). |
ATIP SIKILAMAK | Yalan söylemek, palavra atmak, yapamayacağı şeyleri yapmış veya yapacakmış gibi konuşmak |
AYNAK GAZAK ETMEK(OLMAK) | Herhangi bir işi karmakarışık bir hale sokmak ve karışıklıktan menfaat sağlamak |
Bİ GAYRAKGIN | Boşu boşuna |
BÜYÜLEK DUTMAK | Büyülek ısırdığı zaman büyükbaş hayvanların canının yanarak bulundukları yerden kaçmaları. |
CARTEYI ÇEKMEK | Ölmek veya herhangi bir eşyanın kullanılamayacak derecede bozulması |
CAVRAN GILIYO (CAVRAN GILMAK) | Bıkıp usanmadan büyük bir gayretle yaptığı işe sarılmak,hedefine ulaşmak için hiç bir zorluktan yılmamak. |
CIVIP GİTMEK | Birdenbire çok hızlı bir şekilde boyuna büyümek,uzamak. |
CİYERİNDEN YANASICA | En sevdiği kişileri kaybetmesi için karşısındaki kişiye yapılan beddua. |
ÇAMI ÇARDAĞI YIKMAK | Bir yere geçerken dikkatsiz davranıp etrafındaki şeylere zarar vermek |
ÇAYDAN DOLDURAN | Çok yalan söyleyen,palavracı, yapamayacağı şeyleri yapmış veya yapacakmış gibi konuşan kişi. |
ÇIKATDIRMAK,ÇIKATDIRIVEMEK | Vurmak (bi çıkatdırıverin şindi valla nerden geldiğini bilemeng) |
ÇIRAK ÇIKMAK | Yaptığı bir işten çabucak bıkarak çalışmamak. |
ÇİTİLE GALMAK | Kavga etmek ,kavga ederken birbirine girmek. |
DABANA DABANA DÖYMEK | Herhangi bir şeyin değerinden çok aşağıda bir fiyat biçmek. |
DABAN OCAĞI ETMEK | Genellikle büyük kaya parçalarını yerinden oynatmak için yere oturarak veya yatarak yerden güç alıp ayaklarıyla itme işlemini yapmak. |
DEDE YETİMİ ÇIKARMAK | Dedesi sağken babası ölen ve yetim kalan çocuklara babalarının hakkı olan mirastan daha az bir hisse verilmesi.(yetimlerin hakkı yenildiği için,dine ve hukuka uygun olmayan eski bir adet,bir uygulama) |
DEPER AŞŞA GİTMEK | Bayır bir yerden aşağı doğru gitmek |
DOMALAGALASICA | Ölüp kalasıca mansında kullanılan beddua. |
DOMALAN YİYESİCE | Domalan yiyesice. |
DOMALANING DİBİ | Birisine kızıldığı zaman sorulan soruya verilen ters cevap. |
DÖKÜLE GALASICA | Dökülüp kalasıca |
ELEYİP YUĞURANA YARIM YUKA | Bir işi yapan kişilerin yaptıkları işten pek fazla menfaatleşmeyeceğini anlatmak için kullanılan bir deyim. |
GAÇ OĞUL GAÇ | Kaç oğlum kaç buralarda durulmaz,durulursa zarar görülür manasında kullanılan söz. |
GANCIKLAMAK | Dost gibi görünen düşman, hain,ihanet etmek |
GAPBANALI | Hayret bir şeysin manasında kullanılan söz |
GARNI YAVINCIMAK | Açlıktan midenin kazınması |
GATING ALMAK, GATÖNG ALMAK | Önüne katıp kovalamak. |
GIRAN GİRESCE | Bir evden,bir yerden birkaç kişinin birden ölmesi için edilen beddua. |
GORSANG OLA | Sanki manasında kullanılan sözcük(gorsang ola dedem eşşeğe binmiş ayakları yere deymiş.) |
GÖCE YİMİŞ BIYBI GİBİ OLMAK | Yenilen yemekten sonra karnın şişmesi sonucu pek fazla hareket edemeyip rahatsız olmak. |
GÖTÜN GÖTÜN GİTMEK | Geri geri gitmek |
GÖZLERİ BİCİŞBİCİŞ OLMAK | Uykusuzluk ve yorgunluktan gözbebeklerinin küçülmesi,yorgunluğun gözlerden anlaşılması. |
GÖZÜNÜ YAYNIKDIRMAK | |
GUDUMOYUNU ÇIKADDIRMAK | Oyun ve eğlencede aşırıya kaçmak. |
HADİ VAR GİT KÖR ŞEYTAN | Genelde birine veya birilerine kızdığı zaman; O kişiye zarar vermek istemediğini ve karşısındakinin oradan uzaklaşmasını istediğini anlatmak için kullanılan sözcük. |
HARTOS MARTOS OLMAK(ETMEK) | Karmakarışık bir hale gelmek veya sokmak |
HORA GEÇMEK | Hoşa gitmek, yerini bulmak. |
HÖŞÜRÜNÜ GÖRMEK | Eskitmek, paramparça etmek. |
IHIP GALMAK | Çöküp kalmak |
INGIR YANGIR ETMEK | Bir işi yapmamak için çeşitli bahaneler üretmek. |
İÇİ NEZELMEK | Açlıktan veya yorgunluktan hali kalmamak, |
İNGEZ İNGEZ YANMAK | İçten yanmak için için yanmak. |
LÖK GADISI GİBİ OTMAK | Oturduğu yerden kalkmamak |
MIRIĞI YIKIK.MIRIĞINI YIKMAK | Keyifsiz ,morali bozuk,küskün olmak. |
MÜZMAL ETMEK | Berbat etmek, işe yaramaz hale getirmek. |
O ETMİŞ CİLEEEN | O etmiş çileyin, onun yaptığı gibi. |
SAMSAK DİKMEK | Oturduğu yerde uyuklamak ve uyuklama esnasında başın öne doğru düşmesi. |
SOLUĞU GABARMAK | Hızlı yürümek veya koşmaktan nefes nefese kalıp,karın boşluğuna sancı girmesi. |
ŞİŞEGALASICA | Öldükten sonra cesedin şişsin , veya öl anlamında kullanılan beddua. |
TAKEDİ KESİLMEK -TAKEDİ GALMAMAK | Çok yorulmak,güçsüz kalmak. |
TARANAS ETMEK | Darmadağınık etmek, dağıtmak. |
TATEYA GELESİCE,TENİŞİR TATASINA GELESCE | Ölülerin yıkandığı teneşir tahtasına gelesice, ölümünü istemek manasında kullanılan beddua |
TEBELLEŞ OLMAK | Sataşmak, bir konu üzerinde iddiasını sürdürerek karşısındakini kışkırtmak |
TEKDURMAK | Şımarmadan durmak |
TENGİL TOKMAK AŞMAK | Takla atmak. |
TENİŞİR PAKLEYASICA | Ölülerin yıkandığı teneşir tahtasına gelesice ölesice manasında kullanılan beddua |
TENİŞİRE GELESİCE | Ölülerin yıkandığı teneşir tahtasına gelesice ölesice manasında kullanılan beddua |
TINGIR ELEK TINGIR SAC ELİM HAMIR GARNIM AÇ | Bir çok iş yapmama rağmenelime hiçbirşey geçmedimanasında kullanılan bir deyim. |
TİR DAĞAN OLMAK,TİRDAĞAN ETMEK | Darmadağınık olmak ,darmadağınık etmek |
TİSGE VURMAK | İşaret veya orta parmağını başparmaktan güç alıp yaylandırarak vurmak |
UYKU DÜNEK GALMADI | Uykusu kaçmak |
VITDIRIVIZIK ÇIKATDIRMAK | Bir işi yapmamak için bahaneler üretmek,zorluklar çıkarmak. |
YA GABBECİK YA | Seni gidi seni, manasında kullanılan söz. |
YA GAVUR YA | Seni gidi uyanık seni, manasında kullanılan söz. |
YA MAMA VALLA | Sen öyle zannet anlamında kullanılan sözcük. (PIŞŞIK) |
YER YÖRENMEK | Uykusu gelen birisinin uyumak için yer araması.(onun uykusu geldi de , yer yöreniyo gali) |
YETİVESİNG GALİ ASLI VARISA | Bu kadar yeter artık anlamında kullanılan sözcük. |
ZİNG ZİNG ETMEK | Oturduğu yerde ayağını sürekli olarak oynatmak, veya sallanmak yada herhangi bir yerde duramadan sürekli hareket halinde olmak. |
ZANGULÜMÜNE GİDESİCE | Vadesiz ölmesi için yapılan beddua. |
Hazırlayan : İrfan Çetinkaya